Het idee om iedere twee à drie uur iets te eten om “het motortje draaiende te houden” is wijdverspreid. Toch is dit een van de slechtste adviezen die je kan krijgen als je wilt afvallen, of zelfs als je dat niet wilt. In deze blog leg ik uit waarom tussendoortjes niet bevorderlijk zijn en wat wel helpt bij gewichtsverlies.
Waarom tussendoortjes als goed worden beschouwd
Er wordt vaak gezegd dat regelmatig eten je stofwisseling op gang houdt. De gedachte is dat als je lichaam constant bezig is met verteren, je meer energie verbruikt en dus afvalt. Daarnaast zouden tussendoortjes voorkomen dat je maag leeg raakt, waardoor je minder honger zou hebben en minder zou eten.
Wat de supermarkt je voorschotelt
De supermarkten staan vol met zogenaamde gezonde tussendoortjes. Vaak met claims als ‘bron van ijzer’ of ‘rijk aan vezels’. Deze claims zijn bedoeld om je een goed gevoel te geven en te laten geloven dat deze snacks passen in een gezonde leefstijl. Echter, sterk bewerkte voeding, zelfs met toegevoegde vitaminen en mineralen, blijft bewerkte voeding. Je lichaam weet er niet echt raad mee, en daarmee is het niet de beste keuze voor een gezond dieet.
Gezonde tussendoortjes
Natuurlijk vind je in de supermarkt niet alleen maar tussendoortjes in de vorm van sterk bewerkte voeding. Ook gezonde tussendoortjes zoals voorgesneden fruit, ongebrande noten, en snackgroenten kom je in iedere supermarkt tegen. Hoewel deze bijdragen aan je gezondheid, raad ik aan ook deze te laten staan.
Te vaak eten brengt gezondheidsnadelen met zich mee
Deze nadelen wegen zwaarder dan de voordelen van extra fruit of groente.
Onderzoek door de Amerikaanse dr. Panda toont zelfs aan dat ongezond eten op de juiste tijdstippen beter is voor je gezondheid dan de hele dag door gezond eten. Dit onderstreept het belang van juiste eetmomenten. Ik leg je uit waarom.
Tien redenen om geen tussendoortjes te nemen
Schommelende bloedsuikerspiegel
Elke keer dat je eet, stijgt je bloedsuikerspiegel. Je lichaam maakt insuline aan om de balans te herstellen. Insuline is een opslaghormoon, dat ervoor zorgt dat de suikers uit je bloed in de cellen kunnen worden opgenomen. Daarnaast legt het een voorraadje suikers aan in lever en spieren in de vorm van glycogeen. Voortdurende aanmaak van (veel) insuline kan leiden tot een verminderde werking van insuline. Het risico op insulineresistentie ontstaat, een voorloper van diabetes type 2.
Meer trek
De gewoonte om te eten zorgen voor nog meer trek en cravings. Wanneer je bijvoorbeeld gewend bent om te eten als je in de auto zit, geeft je lichaam automatisch het seintje ‘honger’ of ‘trek’ zodra je instapt. Afvallen vereist niet alleen gezond eten, maar ook het doorbreken van deze eetgewoonten.
Meer vetopslag
Insuline zorgt ervoor dat suikers uit het bloed worden opgeslagen in de cellen, zodat het beschikbaar wordt als brandstof. Als de cellen vol zijn en er ook voldoende voorraad is in de vorm van glycogeen, gaat insuline over tot omzetten van de suikers naar vet. Dit vet wordt, net als glycogeen, opgeslagen als reserve brandstof.
Voorkomt vetverbranding
Voor het lichaam is een suikerverbranding het snelst en het gemakkelijkst. Het geniet dan ook de voorkeur om suikers te gebruiken voor energie. Pas als alle suikervoorraden opgebruikt zijn zal het lichaam overgaan op een vetverbranding. Door constant suikers beschikbaar te hebben wordt vetverbranding dus tegengegaan.
Aanslag op je tanden
Continu eten is slecht voor je tandglazuur, dat geen tijd heeft om te herstellen.
Verzwakt immuunsysteem
Een suikerrijk dieet verzwakt je immuunsysteem. Ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën kunnen daardoor slechter gefilterd en bestreden worden, waardoor je vatbaarder wordt voor ziekten.
Rooft energie
Elke keer dat je eet, moet je immuunsysteem het voedsel beoordelen. Dit proces kost erg veel energie. Daarnaast is het bestrijden van de infecties die ontstaan door een verzwakte werking van het immuunsysteem erg duur in energie.
Maakt vermoeid
Schommelingen in je bloedsuikerspiegel kunnen leiden tot energie-dipjes. Als teveel insuline wordt aangemaakt als gevolg van suikerrijk eten, wordt soms teveel suiker uit het bloed gehaald. Dit veroorzaakt klachten als vermoeidheid en lusteloosheid.
Duur
Tussendoortjes, en dan vooral de verpakte varianten, zijn in verhouding vaak duurder dan volledige producten. Een stuks-verpakking ontbijtkoek is veel duurder dan een zelf afgesneden plak van een volledige koek. En voor een schaaltje gesneden meloen bijvoorbeeld betaal je ongeveer hetzelfde als voor een hele meloen, terwijl je daar veel meer schaaltjes uit kunt halen. Daarnaast belasten ze het milieu extra door verpakkingen en verwerking.
Onbewust eten
Tussendoortjes bevorderen onbewust eten. Vaak worden ze tijdens de werkzaamheden gegeten. Onbewust of tussen de bedrijven door eten kan leiden tot overeten en verminderde verzadiging, waardoor afvallen lastiger wordt. Daarnaast is onbewust eten niet bevorderlijk voor een goede spijsvertering, waardoor voedingsstoffen minder goed worden opgenomen en je last kunt krijgen van allerlei klachten zoals maagzuur, een opgeblazen gevoel of obstipatie.
Drie maaltijden is voldoende
Het eten van tussendoortjes kent dus meer nadelen dan voordelen. Ook voor gezonde tussendoortjes zoals fruit en groentesnacks geldt dat je ze, als je wilt afvallen, beter kunt laten staan.
Voor de meeste mensen zijn maximaal drie volledige maaltijden per dag voldoende. Het uitgangspunt is dan natuurlijk wel dat dit gezonde maaltijden zijn, die bestaan uit onbewerkte, voedzame voeding. Disclaimer: In specifieke gevallen, zoals bij kinderen in de groei, zwangere vrouwen, of mensen met diabetes type 1, gelden andere adviezen.